Çok eski çağlarda Çin tıbbındaki yazılarda (2600 m.ö.) ve modern tıbbın kurucusu kabul edilen Hipokrat zamanında (400 m.ö.) fiziksel aktivitenin sağlık açısından faydalı olduğu tespit edilmiş ve topluma önerilmiştir. Hipokrat, yazılarında sadece beslenme yetmez sağlıklı olmak için aktif olmak gerektiğini de belirtmiştir.

Yirminci yüzyılın ilk yarısında ise fiziksel aktivitenin sağlığa olumsuz etkiler verebileceğine dair bir inanış vardı. 1953 yılında Jerry Morris tarafından yayımlanan konuya dair ilk ciddi çalışmada, kronik hastalıklar ile fiziksel in aktivite arasındaki ilişki gösterilmiştir. Bugün dünya çapında bulaşıcı olmayan hastalıkların %6-10’unun fiziksel in aktiviteye bağlı olduğu bilinmektedir. Ayrıca fiziksel aktivite yapmamak erken ölümlerin %9’undan sorumlu tutulmaktadır. Sağlıksız beslenme ve sigara kullanımı ile beraber, fiziksel aktivite yapmamak, bulaşıcı hastalıklara bağlı olmayan hastalığa yakalanma ve ölümün en önemli sebeplerindendir. Tip 2 şeker hastalığı ve depresyon gibi bazı kronik hastalıklarda fiziksel aktivitenin en az medikal tedavi kadar etkili olduğu bilinmekte iken, kardiyovasküler hastalıklardan (Koroner arter hastalığı, yüksek tansiyon vb.) korunmada da temeldir.

Dünya Sağlık Örgütü, fiziksel aktivite yapmamanın dünya çapında 4. en sık ölüm nedeni olduğunu raporlamıştır. Tüm dünyada yılda yaklaşık 3,2 milyon ölümden sorumlu bulunmuştur. Günümüz modern tıbbında düzenli egzersiz, sağlıklı olmanın temel yapı taşıdır.

Amerikalılar için 2018 yılında ikincisi yayımlanan Fiziksel Aktivite Kılavuzu, erişkinler için haftalık 150-300 dakika orta şiddette aerobik egzersiz yapılmasını ve ayrıca en az iki gün kas güçlendirici direnç egzersizleri yapılmasını önermektedir. Düzenli egzersiz ile tüm nedenlere bağlı ölüm, kalp hastalıkları, inme, hipertansiyon, tip-2 diyabetes mellitus, 8 tip kanser (mesane, meme, endometriyum, özefagus, böbrek, mide, akciğer, kolon), depresyon riski azalmaktadır. Ayrıca kemik sağlığı, fiziksel ve mental fonksiyonlar ve yaşam kalitesi artmaktadır.

Avrupa Kardiyoloji Derneği ise haftada 5 gün, günde minimum 30 dakika (toplam haftada minimum 150 dakika) orta şiddette egzersiz veya haftada 5 gün, günde minimum 15 dk (toplam haftada minimum 75 dakika) yüksek şiddette aerobik nitelikte fiziksel aktivite önermektedir. Aerobik egzersize ek olarak büyük kas gruplarının dahil olduğu, eklemlerin tüm hareket açıklığının kullanıldığı direnç egzersizlerinin yapılmasını da önermektedir. Ek fayda sağlamak amacıyla bu sürelerin sırasıyla 300 dakika ve 150 dakika hedeflenerek kademeli olarak arttırılması da öneriler arasındadır. Düzenli fiziksel aktivite kardiyovasküler ve tüm nedenlere bağlı ölümü, doza bağımlı olarak %20-30 oranında azaltır. Sağlık için hareket etmek sizi hastalıklardan koruyacağı gibi size yeni bir sosyal alan da sağlar. Düzenli egzersiz yapan, pozitif düşünen, üretken bireylerle birlikte olursunuz. Eğer kendinizi hazır hissederseniz, motivasyonunuzu artırmak için yarışlara katılabilir, sosyal sorumluluk projelerinde yer alabilir, toplum ve kendiniz için pozitif bir bireye dönüşebilirsiniz.

Yarışlara katılmak, kendi limitlerinizi zorlamak, ileriye gitmek için güzel adımlardır. Fakat burada önemli noktaların altını çizmek gerekir. Siz artık derecelerinizi yükseltmek ve yarışmak istiyorsanız, durum biraz daha profesyonel düşünmeyi gerektiren boyuta geçer. Daha önceki sporcu geçmişiniz ve bedeninizden gelen sinyallerin iyi değerlendirilip bu işin size zarar vermeden yapılması gerekir. Temel bazı gerçeklerin bilinmesi gereklidir. Egzersizin fazlası zararlı değildir ama ek fayda oranı giderek azalır. Sporcu ölümleri, genel toplumdaki ölüm oranından düşüktür.

Antrenmanların planlanması, bir mantık çerçevesinde ilerlemesi gerekir. Sakatlıkların önlenmesi için uygun dinlenme periyodlarına uyulması, beslenmenin planlanması gereklidir. Tüm bunlar planladıktan sonra yarışlara katılmak ve bundan zevk almak sizin elinizdedir. Bizim görevimiz bu sırada oluşabilecek problemlerinize yardım etmek ve her türlü desteği yarış anında size sağlamaktır.

Sağlıklı kalın, aktif kalın.

Maratonİzmir Ekibi